Arap karşı devrimleri nasıl sonuçlanacak?

HICHAM ALAOUI

2011 halk ayaklanmalarının üzerinden geçen on yılı aşkın süreden sonra, kesintisiz bir karşı devrimci baskı dalgasının sonucu olarak Arap toplumları kayıtsız ve yorgun durumdalar. Bir yanda bitkin düşmüş sıradan insanlar var: Toplumsal bünyeye can suyu olabilecek hiçbir ideoloji ortaya çıkmazken hâlâ seferber olmak isteyenler de amansız bir baskıyla karşı karşıya kalıyor. Öte yanda, kitleleri daha iyi veya daha müreffeh bir geleceğin beklediğine ikna etmek için çaba gösteremeyecek kadar yıpranmış durumdaki bir siyasi elit bulunuyor. Bu kesim tam da bu nedenle statükoyu koruyarak ayrıcalıklarını sürdürmeye çalışıyor.

Bu iki dinamik bir araya gelerek nüfusun çoğunluğunu siyasetten uzaklaştırıyor. Bir kesim ancak göç ederek kurtulacağını düşünüyor. Ülkelerinde kalanlar ise önümüzdeki yılları eylemsiz geçirecek gibi görünmüyor. Ortaya çıkan sosyal ve ekonomik krizlerin ölçeği, yeni bir toplumsal hoşnutsuzluk dalgasının habercisi.